Je moet eerst goed voor jezelf zorgen, zodat je er ook voor je leerlingen kunt zijn. Maar hoe doe je dat nou als de druk van bergen administratie op je schouders rust en ouders, collega’s of schoolleiders in je nek staan te hijgen? In De relaxte leraar beschrijft juf Maike aan de hand van eigen ervaringen en met bijdragen van onder meer Marald Mens, Kees van Overveld en Steven Laureys, hoe je zelf voor meer rust en ontspanning zorgt, zodat je met volle energie voor de klas kunt staan. Ze geeft antwoord op vragen als: Hoe kun je goede keuzes maken, voor jezelf en de klas? Hoe zorg je ervoor dat je niet onderuitgaat? Hoe zit het eigenlijk met je eigen sociaal-emotionele ontwikkeling? En waarom zorgt compassie voor jezelf voor meer veerkracht, meer empathie, meer productiviteit, minder angst voor fouten en meer zingeving in je werk als leraar?

Een goede leraar doet ertoe. Er een worden is een mooie, maar soms lastige opgave. Je wordt immers geen leraar door domweg het ‘recept’ uit een boek te volgen. Toch zijn er wel handvatten die je kunnen helpen. In dit handboek vind je daarom de basis die je nodig hebt om een succesvolle leraar te worden. De theorie helpt om nieuwe inzichten in de praktijk in je vingers te krijgen, maar je moet bovenal een eigen identiteit als leraar ontwikkelen.

Handboek voor leraren sluit aan bij de generieke kennisbasis waarover elke beginnende leraar moet beschikken. Het boek is een inspiratiebron voor actuele afstudeerthema’s en biedt praktisch gereedschap om jarenlang door te blijven groeien in het docentschap. Daarmee slaat de uitgave een gedegen brug naar de werkelijkheid in de klas. Van ‘Hoe onderwijs ik mijn leerlingen?’ tot ‘Hoe ontwikkel ik mezelf als leraar?’; alle hoofdvragen van de docent in spe komen aan bod. In deel A van het boek wordt de didactiek van het leraarschap omschreven met thema’s, zoals adolescentie, coaching, werkvormen, ordehandhaving, leerpsychologietheorieën en toetsing. In deel B staat de pedagogische interactie met leerlingen centraal waarbij aandacht wordt besteed aan pesten, passend onderwijs en gesprekken op school. Het Nederlandse onderwijssysteem, met verschillende culturen, opvoedingsstijlen en visies, komt in deel C aan de orde. Deel D gaat in op de persoonlijke en professionele ontwikkeling van leraren. Tot slot wordt in deel E beschreven hoe docenten hun onderwijs vorm kunnen geven in het vmbo en mbo.

Het Handboek voor leraren is nog steeds een compleet boek. De veelzijdigheid van het boek is toegenomen. Er wordt nu specifieker ingegaan op trends, zonder dat het boek trendy wordt:

• Meer aandacht voor differentiatie, leerdoelen en beginsituatie (hoofdstuk 2).
• Cyclus van handelingsgericht werken toegevoegd (hoofdstuk 2).
• Aandacht voor Feed-up, Feedback en Feed-forward (hoofdstuk 3).
• Verbeterde uitleg klassenmanagement (hoofdstuk 4).
• Aanstippen effectieve strategieën om het leren te bevorderen (hoofdstuk 5).
• Meer aandacht voor formatief onderwijs, rubrics en toetsanalyse (hoofdstuk 5).
• Update hoofdstuk Passend onderwijs (hoofdstuk 8).
• Toevoeging diverse nieuwe onderwijsconcepten (hoofdstuk 10).
• Intercultureel een update van de termen naar 3.0 (hoofdstuk 11).

Handboek voor leraren is een toegankelijk geschreven, gedegen en praktisch boek voor elke leraar (in opleiding) in het voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs.

Walter Geerts en René van Kralingen zijn beiden ervaren lerarenopleiders en auteurs van diverse onderwijsuitgaven. Walter Geerts, werkzaam bij NHL Stenden Hogeschool, is medeauteur van het project Didiclass en is een van de opstellers van de generieke kennisbasis. René van Kralingen is trainer/onderwijsadviseur bij het Onderwijsadviesbureau Van Kralingen. Hij houdt zich onder andere bezig met toetsing, timemanagement, werkvormen, effectieve instructies en leidinggeven.

PERSPECTIEVEN OP MONTESSORI. Montessori’s uitgangspunten worden ook in deze moderne tijd nog altijd als waardevol gezien en gebruikt om er onderwijs op te bouwen. Iedere onderwijsprofessional binnen de beweging reflecteert op het gedachtegoed en op zijn eigen praktijk en daarbij ontwikkelt hij een perspectief op wat de essentie van het montessorigedachtegoed in de 21ste-eeuw inhoudt. Montessori’s uitgangspunten worden ook in deze moderne tijd nog altijd als waardevol gezien en gebruikt om er onderwijs op te bouwen. Een montessorischool is een school waar volgens het pedagogische concept van Maria Montessori gewerkt wordt. Haar gedachtegoed wordt door montessorianen niet alleen als inspiratiebron gebruikt, maar toch vooral ook als een leidraad gezien voor het vormgeven van een montessorionderwijspraktijk, want Montessori’s uitgangspunten worden ook in deze moderne tijd nog altijd als waardevol gezien en gebruikt om er onderwijs op te bouwen. Toch is er wel discussie. Het is nooit echt duidelijk geworden tussen welke uitersten de praktijk van het montessorionderwijs mag bewegen en welke variaties er mogelijk zijn binnen het concept. Dat betekent dat het gedachtegoed voor een deel bloot staat aan interpretaties. Daarnaast is er ook de breed gedragen wens om het montessoriconcept door te ontwikkelen. Er komen nieuwe materialen op de markt en vanuit het oorspronkelijke gedachtegoed worden antwoorden gezocht op vragen die de moderne tijd aan professionals en aan schoolteams stelt. Op zulke vragen zoeken alle montessorianen antwoorden. Iedere onderwijsprofessionals binnen de beweging reflecteert op het gedachtegoed en op zijn eigen praktijk en daarbij ontwikkelt hij een perspectief op wat de essentie van het montessorigedachtegoed in de 21ste-eeuw inhoudt: waartoe voeden we kinderen op? En op welke wijze kunnen we de daarbij gestelde doelen op een effectieve en efficiënte manier realiseren? In Perspectieven op Montessori komen tien ervaren collega’s aan het woord over hun persoonlijke perspectief op montessorionderwijs. De bedoeling daarvan is niet om een soort ‘grootste gemene deler’ te zoeken, maar om de lezer aan het denken te zetten over het eigen perspectief en op zoek te gaan naar eigen antwoorden op wat montessori in deze tijd betekent. De tien geïnterviewde collega’s zijn opleiders, begeleiders en directeuren: Daniëlle Teunissen-Kanters, Debbie van de Burgh, Irma Pieper, Jaap de Brouwer, Joëlle de Groot, Liene Hendriksen, Maaike Kramer, Maarten Stuifbergen, Robert van Woudenberg en Tessa Wessels. Het boek wordt afgesloten met een hoofdstuk waarin Patrick Sins de tien bijdragen samenbrengt en becommentarieerd.

Veel kinderen komen op de basisschool niet uit de verf. Volgens de Onderwijsraad presteert een zevende van de leerlingen onder zijn of haar niveau. Onderpresteren staat dan ook volop in de belangstelling. Een lezing over het onderwerp kan rekenen op massale inschrijving en het woord maakt in ieder gezelschap een levendige discussie los. Niet alleen hoogbegaafde kinderen, maar ook leerlingen van gemiddelde intelligentie kunnen om allerlei redenen ontmoedigd raken en afhaken. Als het leren langere tijd stagneert, kan een taai gedragspatroon de kop opsteken. Gedrag dat de schoolloopbaan en het zelfvertrouwen van het kind beschadigt. Gelukkig is hier op de basisschool al veel tegen te ondernemen. Ouders en leerkrachten zien vaak wel dat er iets misgaat, met nadelige gevolgen voor de kinderen, maar ze hebben er geen antwoord op. Dit boek brengt helder in kaart hoe je onderpresteren herkent, wat de oorzaken kunnen zijn en wat je er aan kunt doen. 'Onderpresteren op de basisschool' is een toegankelijk boek dat leerkrachten en ouders inspireert en ondersteunt bij het begeleiden van het leerproces. Met behulp van het model van de Leercirkel kun je werkhoudingsproblemen signaleren en onderpresteren voorkomen: je ziet waar het leren vastloopt en hoe je er weer een positieve draai aan kunt geven. Meer informatie: www.onderpresteren.nl

Iedereen, leerlingen en leerkrachten, wil graag dat er op school een goede sfeer is. Als de sfeer goed is, kan iedereen zich er thuis voelen en het gevoel hebben erbij te horen en gezien te worden. Pas als de sfeer goed is, is er ruimte voor goed onderwijs. Dat is immers waar leerlingen recht op hebben en wat leerkrachten graag willen geven.

Dit boek laat zien hoe je ervoor kunt zorgen dat je lessen in orde zijn, dat wil zeggen hoe je een vriendelijke en veilige omgeving kunt creëren waarin leerlingen optimaal kunnen leren. Centraal staat daarbij het gedrag: dat van jezelf als leerkracht, zowel individueel als in teamverband, en dat van de leerling, zowel individueel als in groepsverband. Omdat gedrag, en dus ook probleemgedrag, altijd plaatsvindt in een omgeving waar de leerkracht en de leerlingen deel van uitmaken, wordt in deze uitgave dat gedrag niet bekeken als iets wat op zichzelf staat, maar zoveel mogelijk in relatie tot de omgeving.

Lessen in orde is verrijkt met de nieuwste wetenschappelijke inzichten over uiteenlopende onderwerpen (inzichten van onder meer Hattie, Verhaeghe, Kirschner, El Hadioui, Sampson, Hermsen en Renes, het Sociaal Planbureau en de OESO). De dagelijkse onderwijspraktijk staat daarbij nog altijd centraal: probleemgedrag, ICT in het onderwijs, motivatie, gezag, differentiatie, School Wide Positieve Behavior Support. Ook wordt ingegaan op vragen die momenteel in onderwijsland leven: hoe geef ik vorm aan passend onderwijs; is er nog wel een rol weggelegd voor het bildungsideaal; hoe kan het hoge ziekteverzuim en uitvalpercentage onder leerkrachten worden teruggedrongen of - beter nog - worden voorkomen, wat is de rol van de overheid bij de vormgeving van het Nederlandse onderwijs en wat zou die moeten zijn; en in welke situaties mag een leerkracht fysiek ingrijpen?

Dit boek is geschreven voor opleiders en studenten aan pabo's en voor alle leerkrachten die de kwaliteit van hun onderwijs willen verbeteren en die (nog) elke dag willen leren.

Peter Teitler is na zijn universitaire studies aardrijkskunde en geschiedenis les gaan geven in het voortgezet onderwijs. Ook volgde hij de studie onderwijskunde en een opleiding tot leerlingbegeleiding. Zijn kennis en ervaring als leraar, lerarenopleider, trainer van schoolteams en counselor heeft hij in dit boek verwerkt. Hij schreef eerder de succesvolle uitgave Lessen in orde. Ans van Brussel kan putten uit een bijna veertigjarige ervaring in het basisonderwijs. Ze is groepsleerkracht geweest in Amsterdam-Noord, alsook in De Pijp en Amsterdam-Zuidoost, waar zij ook RT- en IB-werkzaamheden heeft verricht. Ze stond tot voor kort in Almere voor de klas. Dankzij dit schrijverscollectief worden theorie en praktijk dan ook nadrukkelijk verbonden.